Ohmmmmmm.

     Bir kere tarihte serüvene başladıysanız karşınıza neler çıkacağını hiç bilemezseniz. Bazen bir metinden yola çıkarak bir medeniyetin tüm birikimini az çok anlayabilirsiniz. Bu durumu bugünkü medeniyetlerde anlamak çok zordur. Günümüz dünyası bize her alanda bir uzmanlık sunuyor. Dolayıysa tozlu sayfalara gömülü,  arkasında gizli bir metin olan olaylarla karşılayamıyoruz. Gerçekleşen her olayı, bulunan her bulguyu çağımız  en önemli özelliği olan tekdüzelikle açıklıyoruz.

İdeal Devlet... Kime Göre? Neye Göre?

        

     Ebû Nasr Muhammed İbn Muhammed İbn Tarhan İbn Uzluğ el-Fârâbî et-Türkî, Batı′da bilinen adıyla Alpharabius miladi dokuzuncu asrın son çeyreği ile onuncu asrın ilk yarısında yaşamış bir Türk-İslam filozofudur.[1] Günümüzde birbirinden ayrı telakki eden ilim dallarının, birbirinden bağlantısız tasavvur edilmediği zamanlarda yaşayan, astronomi, mantık, gökbilimi, musiki ve felsefe alanlarında eserler veren Farabi’nin bu anlayışın temsilcilerinden kabul edilmesi mümkündür. Farabi’ye ait Mebâdi Arâ Ehlü’l-Medineti’l-Fazıla adlı eser onun temelde felsefi yönünü temsil etmekle birlikte eserin başlığından da anlaşılacağı üzere erdemli bir şehrin ne olduğu ve hangi özellikleri barındırdığı, erdemli şehri diğer şehirlerden ayıran özellikleri ve erdemli şehrin hangi gayeye binaen tasavvur edildiği problemlerini ele alır. ‘İlk Neden’ soruşturması ile başlayan eser mükemmel toplumlar ve mükemmel yönetici, doğru yoldan sapmış olan şehirler gibi meseleler ile sona erer. Batlamyus’un kozmolojisini, Aristoteles’in madde-form ikiliğini, Galen ’in mizacını ve Plotinus’un sudur teorisini eserlerinde mezcetmesi yönüyle Farabi anlaşılması zor olmanın yanında bir hayli önemlidir. Ayrıca Tanrı, sudur, insan ve toplum sıralamasıyla eserini sistematik bir zeminde kaleme almıştır. Bu anlamda eseri salt felsefe yahut siyaset eseri olarak tanımlamak mümkün görünmemektedir. Eserin daha iyi anlaşılabilmesi adına biz de bu çalışmada El-Medinetu’l-Fazıla’yı Ahmet Arslan hocanın İdeal Devlet tercümesinden faydalanarak ele almaya gayret edeceğiz.